Bù Ngót

I. Nguồn gốc, xuất xứ:

Rau ngót, bù ngót, bồ ngót, hay rau tuốt (danh pháp hai phần: Sauropus androgynus) là một loài cây bụi mọc hoang ở vùng nhiệt đới Á châu nhưng cũng được trồng làm một loại rau ăn ở một số nước, như ở Việt Nam.

Xuất xứ: Việt Nam

II. Đặc điểm, hình dáng, hương vị:

Rau ngót thuộc dạng cây bụi, có thể cao đến 2 m, phần thân khi già cứng chuyển màu nâu. Lá cây rau ngót hình bầu dục, mọc so le; sắc lá màu lục thẫm. Khi hái ăn, thường chọn lá non. Vị rau tương tự như măng tây.

Trái ngót giống trái cà pháo nhưng kích thước nhỏ hơn.

III. Công dụng:

Theo Đông y, rau ngót có tính mát, vị ngọt, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, bổ huyết, nhuận tràng…

Thành phần dinh dưỡng của rau ngót chứa lượng đạm thực vật cao nên rau ngót được khuyên dùng thay thế đạm động vật.

Lá rau ngót tính mát lạnh, ngoài tác dụng thanh nhiệt, giải độc còn lợi tiểu, tăng tiết nước bọt, bổ huyết, cầm huyết, nhuận tràng, sát khuẩn, tiêu viêm, sinh cơ. Rễ vị hơi đắng. Cả lá và rễ cây rau ngót đều có tác dụng với sức khỏe.

Lá rau ngót ngoài công dụng nấu canh còn là một vị thuốc nhân dân dùng chữa sót nhau và chữa tưa lưỡi. Cách dùng như sau:

Chữa sót nhau: Hái độ 40g lá rau ngót. Rửa sạch, giã nát.

Thêm ít nước đã đun sôi để nguội vào. Vắt lấy chừng 100ml nước. Chia làm 2 lần uống, mỗi lần cách nhau 10 phút. Sau chừng 15 – 20 phút nhau sẽ ra.

Có người dùng đơn thuốc này chữa chậm kinh có kết quả (Đỗ Tất Lợi).

Chữa tưa lưỡi: Giã lá rau ngót tươi độ 5 – 10g. Vắt lấy nước. Thấm vào bông đánh lên lưỡi, lợi và vòm miệng trẻ em, chỉ hai ngày sau là trẻ có thể bú sữa mẹ được.

Với phụ nữ mang thai cần lưu ý, rau ngót có chứa một lượng papaverin – là chất gây hiện tượng co thắt cơ trơn tử cung, có thể khiến chị em bị sảy thai. Do vậy, phụ nữ có thai nên hạn chế ăn rau ngót để tránh những trường hợp không mong muốn.

Các món ăn từ rau ngót:

Rau ngót thường dùng để nấu canh với thịt lợn, hến, cua, tôm… vừa bổ dưỡng, thơm ngon, thanh nhiệt, rất tốt cho sức khỏe.

Sơ chế và bảo quản:

Không rửa trước khi bảo quản, bạn chỉ cần bọc giấy xung quanh rau rồi cho vào tủ lạnh.

Rau ngót có tính mát, vị ngọt, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, bổ huyết, nhuận tràng… chế biến thành nhiều món canh ngon, bổ dưỡng và là một vị thuốc quý chữa bệnh. Dùng để nấu canh, làm bánh,…